Çin son 10 yılda Afrika’nın adeta finansörü haline geldi. 2000-2014 yılları arasında başta Angola, Etiyopya, Kenya, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Sudan olmak üzere Afrika ülkelerine 86 milyar dolarlık kredi sağladı.
Çinli şirketler Angola’da petrol, Zimbabve’de uranyum, Kongo’da kobalt, Zambiya’da bakır çıkarıyor.
Ticaret ağını güçlendirmek için malları limanlara ulaştıracak yollar inşa ediyor. Kenya, Etiyopya, Tanzanya, Uganda, Cibuti ve Ruanda’yı birbirine bağlayacak demiryolu inşaatına başladı.
Öte yandan Zimbabve’de tarımdan inşaata kadar her sektörde milyarlarca dolarlık yatırımı bulunuyor. Çinli bir kamu şirketi ise ülkedeki elmas madeni işletiyor.
Çin, 2009’da ABD’yi geride bırakıp Afrika’nın bir numaralı ticari partneri oldu. 2000 yılında 10 milyar dolar olan Çin-Afrika ticaret hacmi 2015’te 300 milyar dolara ulaştı.
Ama Çin Afrika’da sadece imalat ve madenciliğe yatırım yapmıyor. Sudan’da üç küçük çaplı silah üretim tesisi, Mali ve Zimbabwe’de de cephane ve silah üretim tesisleri açması, Afrika’da ciddi bir Çin askeri varlığının işaretleri niteliğinde.
Cibuti’de de bir askeri üs kurdu. Cibuti’deki üssün, Çin donanmasının Aden Korfezi ve Somali sularında Birleşmiş Milletler (BM) Barış Gücü ve diğer ilgili taraflarla devriye, koruma, insani yardım, ortak tatbikat ve eğitim faaliyetleri düzenleyerek stratejik deniz yollarının güvenliğini sağlaması öngörüldü.
Aden Körfezi ve Kızıldeniz’in birleştiği noktada, stratejik açıdan önemli bir konumda bulunan Cibuti’de, İngiltere, Fransa ve Japonya başta olmak üzere diğer bazı ülkelerin de askeri varlığı bulunuyor. Çin’in askeri üssü 2017 Ağustos’unda faaliyete geçti.
Son on yılda Cibuti’nin Çin Hükümeti’nden aldığı krediler:
Goubet / Ghoubet Tuz Limanı Genişlemesi: 64 milyon dolar
Addis-Cibuti Demiryolu (Cibuti payı): 492 milyon dolar
Cibuti-Etiyopya Su Boru Hattı: 322 milyon dolar
Doraleh Konteyner Terminali ve Damerjog Hayvancılık İhracat Limanı: 405 milyon dolar
Toplamda 1.3 milyar dolar
DünyaBankası’nın raporuna göre, Afrika, toplam ihracatının yüzde 16’sını ve ithalatının yüzde 20’sini Çin ile yapıyor. McKinsey Global Enstitüsü’ne göre Afrika’nın toplam üretiminin yüzde 12’si Çin’in kontrolünde.
