Rus enerji şirketi Gazprom, rubleyle ödeme sistemine uymadıkları için Bulgaristan ve Polonya'ya doğal gaz sevkiyatını tümüyle durdurduğunu açıkladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 23 Mart'ta doğal gaz satışı ödemelerinde Rus rublesine geçme planını duyurmuştu. Yeni sistem, Putin'in 31 Mart'ta imzaladığı kararnameyle yürürlüğe girmişti. Rus gazı alan ülkelerin, Gazprombank'ta hesap açmaları, ödemeleri bu bankaya yapmaları ardından da söz konusu fonların Moskova Borsası'nda rubleye çevrilmesi öngörülüyor. Putin, "Rubleyle ödeme yapılmazsa Rus gazı sözleşmeleri durdurulacak." açıklamasını yapmıştı. Rus enerji şirketi Gazprom, 26 Nisan itibarıyla Bulgaristan'ın Bulgargaz ve Polonya'nın PGNİG şirketlerinden nisan sevkiyatları için rubleyle ödeme yapılmadığını açıkladı. Şirketlere, 1 Nisan'dan itibaren yapılan sevkiyatlarda rubleyle ödeme yapmaları konusunda bilgi verilmişti. Gazprom, rubleyle ödeme yapmadıkları için Bulgaristan ve Polonya'ya doğal gaz sevkiyatını tümüyle durdurdu.
İki ülke de doğal gaz sevkiyatında transit ülke konumunda
Polonya'nın Rus doğal gazına bağımlılık oranı yüzde 40 düzeyindeyken, ülke bu bağımlılıktan kurtulmak için Norveç gazına ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedarikine güveniyor. Ukrayna savaşının başlamasıyla Polonya'daki yer altı depolama tesisindeki hacimler de hızla artarak yüzde 75'i aşan doluluk seviyesine ulaşmıştı.
Bulgaristan'ın Rus gazına bağımlılık oranı yüzde 90 seviyesinde
Bulgaristan hükümetinden dün yapılan açıklamada da Rus gazına alternatif tedariklerin garanti altına alındığı ve ülkedeki tüketime ilişkin herhangi bir kısıtlama yapılmayacağı belirtilmişti. Ancak Rus gazına bağımlılık oranı yüzde 90 seviyesindeki Bulgaristan, 2021'de Rusya'dan 3,3 milyar metreküp doğal gaz ithal etmişti. Bulgaristanlı yetkililer, Rusya ile bu yılın sonunda sona erecek uzun vadeli sözleşmeyi yenilemeyi planlamadıklarını açıklamışlardı. Bulgaristan Enerji Bakanı Aleksandr Nikolov, komşusu Türkiye ve Yunanistan'dan LNG ve Azerbaycan'dan boru hattı sevkiyatlarını artırmayı planladıklarını söylemişti. Avrupa'da dün 103,20 avrodan işlem gören doğal gazın megavatsaat fiyatı, yüzde 13,3 artarak 117 avroya çıktı. Avrupa'da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF'de işlem gören mayıs vadeli gaz kontrat fiyatı, bugün megavatsaat başına 125 avrodan açıldı. Fiyatlar, Türkiye saatiyle 09.28'te kapanışa göre yüzde 13,3 artarak megavatsaat başına 117 avroya yükseldi.