Ilısu Barajı üretime başladı
Ilısu Barajı tam kapasite enerji üretimine başladı. Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, 23 Aralık 2020 tarihi itibarıyla Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı’nda 6 ünitenin tamamının devreye alındığını, tesisin tam kapasiteyle enerji üretimine başladığını açıkladı. Bakan Pakdemirli, bugün barajdan 2 milyar kilowatt saat enerji üretilerek Türkiye ekonomisine 7 ayda yaklaşık 1 milyar 400 milyon TL katkı sağlandığını söyledi.
Ilısu Barajı, sadece ekonomik ve teknolojik özellikleriyle değil, terörle mücadele ve Türkiye’nin tam bağımsızlığı açısından da “devrim niteliğinde” projelerden biri olarak tarihe geçti. DSİ’nin inşa ettiği baraj, ön yüzü beton kaplı kaya dolgu barajlar kategorisinde gövde hacmi bakımından dünyanın en büyük barajı aynı zamanda.
Ilısu Barajı’nın tarihsel süreci
Ilısu Barajı ilk kez planlandığında, tarih 50’li yılları gösteriyordu. 1982’ye gelindiğinde, proje GAP kapsamına alındı. 90’lı yıllara gelindiğine, Ilısu Barajı’nın suları altında kalacağı için başta Hasankeyf olmak üzere bölgeye turist turları düzenlenmeye başlandı. Ancak, proje bir türlü bitirilemedi. Türkiye’nin diğer mega projelerinde olduğu gibi, Ilısu’da da hem iç hem de dış unsurlar “engel” olarak devreye girdi. Ilısu Barajı, şu anda 540 tane olsa da hidroelektrik santrallerinin üretti toplam enerjinin yüzde 5’ini tek başına karşılayacak. Enerji ve tarımda, Türkiye’ye yıllık 1.5 milyar lira katkı sağlayacak. Hem enerji de Türkiye’nin dışa bağımlılığını azaltacak, hem de bölgede sulu tarımda ve ihracatta çığır açacak.
Engelleme çalışmaları
Projenin bölgesi Irak ve Suriye’den Tunceli’ye kadar uzanan dağlık alanda saklanmaya ve terör eylemleri yapmaya çalışan terör örgütü PKK’nın ‘geçiş güzergahı’ olması açısından da önemliydi. Bu nedenle, Ilısu Barajı şantiyesi terör örgütü PKK’nın defalarca hedefi oldu. Can güvenliği nedeniyle, işçiler defalarca iş bıraktı.
Ilısu Barajı’nın 90’lı yıllarda yapımına başlanırken, 1 milyar avroluk maliyetinin tamamının yurtdışı kredi ile karşılanması öngörüldü. Terör ve engelleme kampanyaları aşıldıktan sonra AK Parti hükümeti döneminde yeniden yapımı hız kazanan projede bu defa “dış unsur” engeli devreye girdi. Alman, Avusturya ve İsveçli bankalardan oluşan kredi kuruluşları ve bu kuruluşların bağlı olduğu ülkelerdeki bakanlar, Ilısu Barajı’nın yarattığı ekonomik ve kültürel etkilere dair 153 kriter getirdi ve bunların 180 gün içerisinde telafi edilmemesi halinde kredinin durdurulacağını açıkladı.
Ülke ekonomisine yıllık katkısı 2.8 milyar TL
Barajın ülke ekonomisine katkısı yılda 2.8 milyar TL.
Pakdemirli, “Toplam kurulu gücü 1200 MW olan 6 adet santral ile yılda ortalama 4 bin 120 gigawatt saat enerji üretimi gerçekleştirilecek. Proje üreteceği yeşil enerji ile daha temiz ve yaşanabilir bir geleceğe katkı sağlayacak. Bu büyük enerji üretiminin yanı sıra Ilısu Barajı’nda regüle edilen ve daha sonra inşa edilmesi hedeflenen Cizre Barajı’na bırakılan sularla Nusaybin, Cizre, İdil, Silopi Ovalarında toplam 765 bin dekar alanın modern teknikler ile sulanması ve yılda 1 milyar 168 milyon kilowatt saat enerji üretilmesi mümkün olabilecek. Cizre Barajı tamamlandığında yıllık 1 milyar TL ilave gelir artışı sağlanacak.”