Küresel ticaret sert düşüş yaşadı
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), 2020 ve geçen yılın son çeyreğine ilişkin küresel ticaret verileri raporunu yayınladı. Rapora göre, Covid-19 salgını geçen yıl küresel ticaret değerinde koronavirüs salgını darbesiyle yüzde 9’luk bir düşüş yaşadı. Küresel ticaretin mal ticareti öncülüğünde 2020’nin son çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 8 artarak toparlandığı vurgulanırken bunun da 2020’de küresel ticarette yıllık düşüşü yüzde 9’a tutmasını sağladığı vurgulandı. Geçen yılın ilk yarısında küresel ticarette yüzde 15’lik bir düşüş yaşanmıştı.
Küresel ticaretteki toparlanma düzensiz
Raporda, geçen yılın dördüncü çeyreğindeki küresel ticaretteki toparlanmanın “düzensiz” olduğuna vurgu yapılarak, büyük ölçüde gelişmekte olan ülkelerde mal ticaretinden dolayı güçlü kaldığı ifade edildi. UNCTAD raporunda, son çeyrekte artışın Doğu Asya başta olmak üzere büyük ölçüde gelişmekte olan ülkelerden geldiğine işaret edildi. Doğu Asya’da mal ticaretinin son çeyrekte yıllık yüzde 12 arttığı da vurgulandı. Raporda, “Doğu Asya ekonomileri, güçlü ihracat büyümesi ve küresel pazar payındaki kazanımlarıyla küresel ticaretteki toparlanma sürecine öncülük ediyor. ” denildi.
Raporda, geçen yılın son çeyreğinde imalat sektörünün toparlanırken küresel hizmet ticaretinin ise üçüncü çeyrek seviyelerinde kaldığı kaydedildi.
Türkiye iyi bir ihracat performansı gösterdi
Covid-19 salgını döneminde Türkiye, Vietnam, Uganda, Çin, İsviçre, ve Tayvan’ın çok daha iyi bir ihracat performansı ortaya koyduğu vurgulanırken bazı ülkeler için durum o kadar da pozitif değildi. Venezuela, Suudi Arabistan, Kolombiya ve Nijerya’nın ise ihracatta nispeten daha kötü performans gösterdikleri belirtildi.
Raporda, UNCTAD’ın küresel ticarette toparlanmanın Covid-19’un seyahat sektörünü olumsuz etkilemeye devam etmesinden dolayı yılın ilk çeyreğinde tekrar yavaşlamasının beklendiği yorumunda bulunuldu. Bu dönemde ABD’li hava yolu şirketi 2020’de 7 milyar dolar zarar etti. Avrupa havacılık sektörü salgında 56 milyar avro kaybetti.
UNCTAD’nın raporunda, yılın birinci çeyreğinde 2020’nin son çeyreğine göre küresel mal ticaretinde yüzde 1,5 ve küresel hizmet ticaretinde ise yüzde 7’lik bir düşüş yaşandığı öngörüsünde bulunuldu. Bu tahminin Covid-19 salgını ve hükümetler tarafından sunulan teşvik paketlerine ilişkin belirsizlik nedeniyle “değişken” olabileceğine vurgu yapıldı.