BP ve Azerbaycan’daki ortakları Güney Gaz Koridoru’nun ana kaynağını tesis edecek Şah Deniz 2 Projesi ve tarihte ilk kez Hazar Denizi gazını Avrupa’ya taşıyacak bir gaz projesini geliştirdiler. 1999 yılında keşfedilen Şah Deniz dünyanın en büyük gaz sahalarından biri.
Şah Denizi II doğalgaz kaynağından Avrupa piyasasına aktarımını öngören TAP doğalgaz boru hattı projesinin toplam uzunluğu 800 kilometre. TAP’ın 478 kilometrelik boru hattı Yunanistan topraklarında döşenecek. 105 km’lik bölümünün Adriyatik Denizi’nin altından geçmesi planlanıyor. Başlangıçta Türkiye kanalı ile gelecek Azerbaycan Şah Denizi II’den 10 milyar metreküp doğalgazı Avrupa pazarına taşıması öngörülüyor.
Hazar denizinden başlayacak olan boru hattı, Türkiye, Batı Trakya ve kuzey Yunanistan üzerinden Arnavutluk’a oradan da denizaltı boru hattı ile İtalya’ya ulaşacak.
Proje ile Şah Denizi 2 Konsorsiyumu’nun 16 milyar metreküplük gazının, 6 milyar metreküplük kısmı Türkiye’ye satılacak, 10 milyar metreküplük kısmı da TANAP ile Avrupa’ya Yunanistan sınırında TAP vasıtasıyla arz edilecek.
Proje yatırımcılarının 2013’te yapımına başlama kararı aldığı projede, ön çalışmalar ve gerekli süreçlerin tamamlanmasının ardından inşaat 17 Mayıs 2016’da Yunanistan’da başladı.
Yunanistan, Arnavutluk ve İtalya’nın ana ülkeler olduğu proje, geçen yıl kasımda Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) ile Meriç Nehri kıyısında birbirine bağlanırken, aralık ayında ise 3,9 milyar avroluk finansman paketi imzalanmasıyla 2018’de en fazla finansman alan altyapı projesi oldu.
Şah Deniz-2 gazını Avrupa’ya ulaştıracak TAP’ta son durum ne?
Şah Deniz sahasından çıkarılacak doğal gazı Avrupa’ya ulaştıracak Güney Gaz Koridoru projesinin son ayağı olan Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattı’nda tamamlanma oranı yüzde 87’ye ulaştı.
Şah Deniz-2 gazının Avrupa’ya açılan kapısı Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattı’nın (TAP) 3 yıl önce bugün başlayan inşaatında tamamlanma oranı yüzde 87’ye ulaşırken, 4,5 milyar avroluk projede ilk ticari gaz sevkiyatı için takvimler 2020’yi gösteriyor.
40 milyar dolarlık bir değer oluşturan 3 bin 500 kilometrelik Güney Gaz Koridoru’nun Avrupa ayağı olan TAP’ta çalışmalar son aşamaya geldi.
Projede, en önemli eşiklerden biri olan Adriyatik Denizi boyunca 105 kilometrelik offshore kısmında boru döşeme işi bu yıl mart ayında başladı. Böylece, denizin 810 metre derinliğine kadar boru hattı döşenecek TAP’ta, inşaat başlangıcının üçüncü yıl dönümünde yüzde 87 tamamlanma oranına ulaşıldı.
TAP’ta şimdiye kadar 116 milyon kilometrelik yol katedildi, yaklaşık 41 milyon adam-saatlik çalışma yapıldı.
Projede bundan sonra atılacak en önemli adım hattın tamamlanarak 2020’de gaz sevkiyatının başlaması olacak.
Toplam 878 kilometre uzunluğunda olacak TAP, Yunanistan sınırında TANAP’tan alacağı 10 milyar metreküplük doğal gazı Yunanistan, Arnavutluk ve Adriyatik Denizi’ni geçerek İtalya’ya ulaştıracak.
TAP ile gelecek doğal gaz Bulgaristan’ın ihtiyacının yüzde 33’ünü, Yunanistan’ın ihtiyacının yüzde 20’sini ve İtalya’nın ihtiyacının da yüzde 10,5’ini karşılayacak.
Düşük karbonlu ekonomiye geçmeyi hedefleyen Güney Doğu Avrupa’da önemli bir enerji kaynağı olacağı düşünülen TAP’ın, Avrupa’nın, enerji kaynaklarını çeşitlendirmesine yardımcı olması da bekleniyor.