Volkswagen Türkiye’ye yatırım
Alman otomotiv devi Volkswagen (VW) Türkiye’ye yatırım yapacağını duyurmuş hatta marka bu atılımı için Manisa merkezli 943,5 milyon lira sermayeli şirket bile kurmuştu. Manisa’ya yapılacak olası yatırımın 1.5 milyar avro civarında olduğu ve kapasitenin yıllık 300 bin adet olduğu belirtilmişti. Marka bu üretim tesisinde ağırlıklı olarak sedan modeli Passat ve grubun çatısı altında bulunan Skoda’nın Superb modelini üretmeyi planlıyordu. Ancak Türkiye’nin gerçekleştirdiği sınır operasyonları gerekçe gösterilerek yatırımın bir süre beklemede olduğu yöneticiler tarafından açıklanmıştı. Avrupa Parlamentosundan (AP) bir grup parlamenter, Alman otomotiv devi Volkswagen’ın (VW) yeni fabrikasını Türkiye’de kurma planlarına karşı AB Komisyonu’nu harekete geçmeye çağırdı. Komisyon’a sunulan ve AP’deki farklı gruplara üye yedi parlamenterin imzasını taşıyan dilekçede, VW’nin Türkiye’de kurması söz konusu olan fabrikanın devlet teşvikleriyle ilgili AB kurallarına uygunluğunun incelenmesi talep edildi.
“Türkiye jeostratejik açıdan Avrupa’nın vazgeçebileceği bir ülke değil”
Geçtiğimiz haftalarda Türkiye yatırımından vazgeçerek Slovakya’daki fabrikasını büyütmeye karar veren Volkswagen CEO’su nedenleri açıkladı. Alman markanın CEO’su Herbert Diess, Manisa’da kurulması planlanan fabrika projesinden vazgeçme nedenlerinden birisinin siyasi durum olduğunu bildirdi. Alman yayın organı Wirtschaftswoche’ye konuşan Herbert Diess, VW’nin iş konseyinin Türkiye’de fabrika kurulmasına siyasi nedenlerden dolayı karşı olduğunu, fakat kendisinin aynı görüşte olmadığını aktardı.
İş konseyinin desteği olmadan VW Yönetim Kurulu’nun yatırım kararı almasının olanaksız olduğuna değinen Diess, “Ben Türkiye’de fabrika açılması taraftarıydım ve hala da öyleyim. Türkiye’de yeni fabrikayı açabilirdik. Türkiye jeostratejik açıdan Avrupa’nın vazgeçebileceği bir ülke değil” dedi.
“Siyaseten bu işi istemeyenlerin olduğunu biliyorduk”
Volkswagen’in Türkiye’ye yatırım yapmaktan vazgeçmesi kararına ilişkin de ilk kez konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank durumu açıkladı.
“Başından beri bir süreç yürüttük. Volkswagen CEO’su Diess’in bana yazdığı mektup var. ‘Biz Türkiye’yi çok önemli bir ülke olarak görüyoruz. Türkiye’de yatırım yapanın kazanacağını biliyoruz.’ Burada açıkça şunu da belirtiyor, ‘Ben kişisel olarak Türkiye’yi çok önemli bir pazar, üretici olarak görüyorum, yatırım yapmanın doğru olduğunu biliyorum ama salgın sürecinde otomobil endüstrisinde büyük oynaklık oldu. Biz ve yönetim kurulumuz yeni yatırım yapma isteklerinden vazgeçtik. Bütün çözümlerini mevcut fabrikalarında güncellemeye giderek çözmek istiyorlar. Çünkü sektörün ne olacağını bilmiyoruz.’ diyor. Kendisi Cumhurbaşkanımız ile görüşmek için 2 kez geldi. Bizim talebimiz değil, kendisi geldi, ne yapmak istediklerini anlattı. Bize resmi açıklaması bu ama şunu da biliyorum, bu şirketler global şirketler ama yönetim kurullarına baktığınızda yerel yönetimlerin yani eyaletlerin burada etkisi var, sendikaların ortaklığı var, yabancı ortaklar var. Tüm bu dengeleri tutarak yatırım kararları alıyorlar. Tabii ki burada siyaseten bu işi istemeyenlerin olduğunu biliyorduk. Zaten basına yaptığı açıklamalarda Diess bunu da söyledi.”
Varank, global markaların siyasi karar vermemesi gerektiğini de vurgulayarak, “Eğer bu şirket halka açıksa siz aslında yatırımcınızı kandırıyorsunuz, karlı olana değil, size yapılan siyasi baskılara göre karar veriyorsunuz demektir. Bunu da kendilerinin basına beyan etmiş olmaları üzücü ve altı çizilmesi gereken bir husus. İlk toplantıda kendilerine şu cümleyi kurduğumu hatırlıyorum, ‘Bakın, biz Türkiye olarak önemli bir ekonomiyiz, global yatırımcıyı çok önemsiyoruz ama bu işi yapacaksak lütfen ekonomik karar verin, siyasi karar vermeyin. Siyasi karar verecekseniz bu işe başlayıp enerjimizi harcamayalım.’ O gün bize söyledikleri, ‘Asla siyasi karar vermeyeceğiz.’ idi.” dedi.