Türkiye batıyor mu?
Bugün Türkiye’nin ekonomik durumunu batmak ve bitmek olarak değerlendirenler belli ki geçmişten bihaberler. Türkiye’nin dünü ve bugününe bakıldığında çok bariz bir biçimde fark görülüyor. Araba sayısından, hastane sayısına, batan bankalardan bugün kurulan şirketlere kadar Türkiye gelişimini ortaya koydu. Belli ki küçük bir hatırlatma yapmak gerekiyor. Nereden nereye geldi Türkiye?
Nereden nereye geldik?
1942-1944 yılları arasında Türkiye'de otomobil kullanmak yasaktı. Bugün ise 28 milyon otomobil var. Üstelik Türkiye’de otomotiv endüstrisi ağustosta 2,4 milyar dolarlık ihracat yaptı. Türkiye ekonomisi 1946'da yüzde 32.1, 1936'da yüzde 23.1 büyümüştü. 2019'da 760.8 milyar dolar olan ve salgının etkisiyle 2020 sonunda 717.1 milyar dolara gerileyen gayrisafi yurtiçi hasıla, bu yılın ilk çeyreğinde 728.5 milyar dolara, ikinci çeyrekte ise 765.1 milyar dolara yükseldi. Böylece Türkiye, milli gelirde salgın öncesi seviyeyi geçen ilk ülke oldu.
Hastane kuyrukları, koridorlarda yatırılan hastaları gördü bu ülke. Şimdi ise Türkiye’de sağlık kurumlarının toplam yatak sayısı son 20 yıl içinde yüzde 60 artış gösterdi. 1997’de 144 bin 984 olan yatak sayısı 2018’de 231 bin 913’e çıktı. Bu da son 20 yılda sayısının yüzde 60 arttığı anlamına geliyor. Türkiye yatak kapasitesinde ABD, Kanada ve İngiltere’den iyi durumda. Ülkemizde 100 bin kişiye düşen yoğun bakım yatak sayısı 40. Bu sayıyla ABD, Almana gibi birçok gelişmiş ülkeyi de geride bıraktı.
Türkiye’nin bacasız sanayisi turizm.. Türkiye’nin uluslararası ziyaretçilerden aldığı pay oransal olarak 1950’de %0,1 iken 1960 yılına kadar değişmedi ve 1963 yılında %0,2 düzeyinde kaldı. Uluslararası turizm gelirlerinden Türkiye’nin aldığı pay ise 1950’de % 0,2’den 1963’te %0,07 ya geriledi. Salgında en büyük yarayı belki de bu sektör aldı. Ancak en büyük toparlanmayı da yine bu sektörde gördük. Türkiye'ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı ilk 7 ayda %85.44 arttı. İspanya 2021'in ilk 4 ayında Türkiye’nin gerisinde kaldı Türkiye’de turist sayısı ilk 4 ayda 3 milyon 162 binken İspanya’da bu sayı 1,8 milyondu. Turist sayısı Avrupa'da %85, Amerika'da %72 azaldı.
Türkiye 2000'lerde nasıldı?
2000 yılının başını hatırlıyor musunuz? Bankaların battığı, gecelik faizlerin yüzde 1000'e çıktığı o günler… 2002 asgari ücret: 184 TL, Benzin: 1,64 Türk lirasıydı. Yani yaklaşık 112 litre benzin alınabiliyordu. 2021 asgari ücret: 2,825 TL, Benzin: 7,75 TL oldu. Yani yaklaşık 364 litre benzin alınabiliyor.
Türkiye, son 20 yılda gerçekleştirilen yeni hidroelektrik santralleriyle, Avrupa’da Norveç’ten sonra 28 bin 469 MW kapasite ile ikinci sıraya yükseldi. 1998’de Türkiye’deki baraj sayısı 246 iken 2018’de bu sayı 821’e ulaştı.
İstanbul’un ulaşım sorununa çözüm üstüne çözüm geliştirildi. Şu an en sık kullandığımız köprülere, yollara zamanında karşı çıkıldığını biliyor muydunuz? Mesela Marmaray, Avrasya Tüneli, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Osman Gazi köprüsü… Diğer yandan hem içerde hem dışarda toprak bütünlüğü, milli teknoloji sayesinde korundu. Yerli ve milli İHA/SİHA, modern piyade tüfeği, milli tank Altay, Atak helikopteri… İçeriden ve dışarıdan her türlü müdahaleye rağmen kat edilen yol saymakla bitecek gibi değil.
Kısacası, artık Türkiye içine dönük küçük bir Ortadoğu ülkesi değil. Dünyadaki genel eğilimler elbet Türkiye'yi de etkileyecek. Ancak tüm bunlara rağmen Türkiye ekonomisini kitlesel çapta büyütmeyi başaran nadir ülkelerden biri.