İtalyan Agenzia NOVA gazetesi yerli İHA’ların başarısını okuyucularıyla buluşturdu. Gazete haberinde yerli İHA’lardan bu şekilde bahsetti;
İnsansız hava araçlarının yardımcı rollerde, keşifte veya görevlerde belirli hedefleri vurmak için kullanılması artık birçok silahlı kuvvet özellikle de ABD tarafından yaygın bir uygulama. Ancak insansız uçakların genellikle savaş uçakları tarafından yürütülen görevlerde kullanımı nispeten yeni bir hamle ve Türkiye bu araçların taktik potansiyelini açık sahada uygulayan ilk ülkeler arasında görülüyor.
“Made in Turkey” damgalı bir savaş uçağı üretme planı birçok analist tarafından çok iddialı olarak görülürken İHA/SİHA üretim programı Türkiye’yi sektörde yükselen bir güç haline getirerek Türkiye’nin bugüne kadarki en büyük üç askeri drone üreticisi ABD, Çin ve İsrail’e rakip olmasına imkan verdi.
Türkiye önemli bir insansız hava aracı üretim aparatını geliştirdi ayrıca kullanılan araçlara ve sahadaki güçlerin eğitilmesine dönüştüğü “hibrit” çatışmalar için yeni taktikler denedi.
Türkiye’nin Libya ve Ermenistan’da insansız hava aracı kullanması, bunların iyi eğitimli ve silahlı kuvvetlere karşı kullanımının önemli bir taktik avantaj sağlamasa da kötü konuşlanmış kuvvetlere karşı düşmanın hava karşıtı savunmasının imhası ve kara kuvvetlerine karşı saldırılar başlatma yeteneği açısından başarılı olduğunu gösterdi. Azerbaycan’ın kullandığı Türk yapımı insansız uçaklar Ermenistan ile olan son Dağlık Karabağ ihtilafında uçaksavar pozisyonlarına, zırhlı piyadelere ve ağır topçulara karşı etkinliğini kanıtladı.
Ermenistan, Azerbaycan ve Rusya arasında 10 Kasım’da yapılan anlaşmayla sona eren ve altı hafta süren Dağlık Karabağ’daki ihtilaf sırasında onlarca Ermeni mevkisine, hava savunma sistemlerine, topçu birliklerine ve tanklarına başarıyla saldıran insansız uçak görüntülerini gösteren Azerbaycan ordusu Türk yapımı İHA’ları yoğun bir şekilde kullandı. Azerbaycan’ın kullandığı İHA’lar yüzden fazla Ermeni tankına, iki yüz civarında topa ve en az 26 hava savunma sistemine zarar verdi. Bakü güçleri, yerlerini tespit eden Ermeni hava savunma sistemlerine karşı eski Rus insansız hava araçlarına dönüştürülmüş uçakları ve İsrail’in Harop gibi “intihar uçaklarını” yem olarak kullandı ve kara kuvvetlerini vurma da Bayraktar TB2 gibi Türk yapımı insansız hava araçlarına imkan sağladı.
Dağlık Karabağ; Suriye, Libya, Kuzey Irak ve Doğu Akdeniz’den sonra son yıllarda Türk insansız hava araçlarının konuşlandırıldığı beşinci dış çatışma bölgesidir. Dağlık Karabağ ihtilafında kullanılan Türk yapımı uçakların çoğu Bayraktar TB2 ve Anka-S ile Azerbaycan’ın tanınmış bir ithalatçısı olduğu İsrail yapımı meşhur Harop kamikaze dronelarıydı. Kuzey Suriye’de Türk İHA’ları 2019 ve 2020 arasında önemli bir rol oynadı. Özellikle şubat ve mart ayları arasında, Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib vilayetinde Ankara’nın askeri güçleri tarafından 36 Türk askerinin öldürülmesine tepkisinin kahramanları insansız hava araçlarıydı. Sadece birkaç gün içinde çoğunluğu Bayraktar TB2 olmak üzere insansız hava araçlarının ve F-16 savaş uçaklarının ortaklaşa eylemi, Türk kuvvetlerinin 100’den fazla Suriye’nin zırhlı aracını, düzinelerce topçu sistemini ve uçaksavar savunma sistemini imha etmesini ve yüzlerce askeri personeli öldürülmesini sağladı. Ankara’dan konuşlandırılan insansız uçakların etkinliği, Şam güçlerini ve Rus müttefiklerini şaşırttı ve Suriye hükümetinin İdlib vilayetindeki isyancı bölgelere yönelik saldırısını durdurmaya yardımcı oldu.
Yerel endüstriler tarafından insansız hava aracının üretimi Ankara’nın yurt dışına yönelik ihracatını artırma umutlarını da körükledi. Türkiye bugüne kadar Bayraktar TB2’yi Azerbaycan, Libya, Katar ve Ukrayna’ya ihraç etti. TAI’nin ürettiği Anka-S’nin ise Mart 2020’de imzalanan anlaşma ile Tunus’a ihraç edilmesi planlanıyor. Rus haber ajansı Ria Novosti’ye göre Bayraktar TB2’nin bir diğer potansiyel müşterisi ise Kazakistan. Türk insansız hava araçlarının yüzde 50’si Çin malı olanlara karşı tercih ediliyor.
Kaynak: Agenzia NOVA