Dünya

Küresel piyasalarda koronavirüs tedirginliği

Çin, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile mücadele ederken, salgının küresel ekonomide oluşturacağı tahribattan da endişe duyuluyor.

ABD’den sonra 13,6 trilyon dolarlık GSYH ile dünyanın ikinci en büyük ekonomisi olan Çin’in Kovid-19 nedeniyle yaşadığı sorunlar, ticaret, yatırım ve üretim bağlantıları üzerinden tüm dünyayı etkiliyor. Virüsün ekonomik etkileri salgından daha hızlı bir şekilde dünyaya geneline yayılıyor.

Dünya Bankası verilerine göre, 2018’de mal ve hizmet ihracatı 2,7 trilyon dolara, ithalatı da 2,6 trilyon dolara yaklaşan Çin, dünyada en çok ihracat yapan birinci, ithalat yapan ikinci ülke konumunda bulunuyor. Ülkenin bu denli büyük bir şokla karşı karşıya olması, küresel ekonomik büyümeye de tehdit oluşturuyor.

Aralarında balık, sebze, tuz, kimyasal ürünler, plastik, kauçuk, tekstil ürünleri, ayakkabı, demir-çelik, alüminyum, müzikal enstrümanlar, elektronik eşya ve oyuncakların bulunduğu 50 fasılda ihracat lideri olan Çin’den tedarikin olmaması durumunda söz konusu ürünlerin nerelerden alınabileceği de tartışılıyor.
Küresel ekonomik büyümeye en fazla katkı sağlayan Çin’in, virüsün etkisiyle 2020’de bu performansını gösteremeyeceği öngörülüyor.

Yılın ilk çeyreğinde salgının tüketim üzerinde oluşturduğu baskılar nedeniyle Çin’in 2020 büyüme tahminini yüzde 5,8’den yüzde 5,2’ye çeken uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, salgının tüm Asya-Pasifik bölgesinde ekonomik büyümeyi yavaşlatabileceği uyarısında bulunuyor.

IMF, salgın nedeniyle orta vadede küresel ekonomik büyümenin tarihi ortalamaların altında kalacağını ve ekonomik görünüm üzerindeki aşağı yönlü risklerin hakim olmayı sürdüreceğini tahmin ediyor.

AA muhabirinin görüştüğü Dünya Bankası sözcüsü de bankanın Çin ve yeni tip koronavirüsün yayıldığı ülkelerdeki durumu ve ekonomik etkilerini dikkatli bir şekilde izlediğini ifade ediyor. Çin ekonomisinin büyüklüğü ve dünya ekonomisiyle olan güçlü bağı dikkate alınarak, en azından 2020’nin ilk yarısında, küresel ekonominin büyüklüğünün düşürüleceği tahmininde bulunuluyor.

Tedarik zinciri kesintileri ve ülkedeki fabrikalarda üretiminin durma noktasına gelmesi, Çin’de üretim tesisi bulunan büyük şirketlerin yanı sıra üretimi büyük ölçüde Çin’den yaptığı komponent ithalatına bağlı olan ülkeleri de zora sokuyor.

Çin ihracatının yaklaşık yüzde 20’sini ABD’ye gerçekleştirirken, Hong Kong, Japonya, Güney Kore ve Vietnam ülkenin ihracat pazarlarının başında geliyor. Kovid-19 nedeniyle Çin’den ürün tedariği kesintiye uğrayan bu ülkelerin özellikle elektrikli ekipmanlar, makine parçaları ve plastik ürünlerini başka ülkelerden temin arayışına gireceği tahmin ediliyor.

Ülkenin otomobil üreticileri birliği, Çin’deki otomobil fabrikalarının yalnızca üçte birinin üretimine devam ettiğini ve birçok otomobil fabrikasının haftalardır kapalı olduğunu belirtiyor. Çin’deki parça tedarikçilerinin uzun süre kapalı kalması durumunda dünyanın dört bir yanındaki otomobil fabrikalarının da üretimini durduracağından endişe duyuluyor.

Kovid-19 salgını nedeniyle küresel petrol talebinin azalacağı ve dünyanın en büyük petrol ithalatçısı Çin’in ham petrol işleme hacminin daralacağı öngörülüyor.

Küresel hava yolu gelirlerinin 2020’nin ilk çeyreğinde uçuş iptalleri sonucunda 4-5 milyar dolar düşmesi bekleniyor.

Çin başta olmak üzere Asya ülkelerine yapılan seyahat iptallerinin sayısı her geçen gün artıyor. Bu bölgeye seyahat etmeyi planlayanların yüzde 75’inin salgının yakınında bulunma ve uçuş iptallerinden etkilenme riskiyle planlarını iptal ettiği belirtiliyor.

Bölgeye yapılan rezervasyonlar, Maldivler, Güney Afrika ve Avustralya gibi alternatif destinasyonlara kaydırılıyor. ICAO da Japonya’nın Çinli turistlerdeki düşüş nedeniyle ilk çeyrekte 1,3 milyar dolar, Tayland’ın 1,2 milyar dolar turizm geliri kaybedebileceğini tahmin ediyor.

Çin’de yerleşik olarak tüketicilere hizmet veren yabancı markalar da ciddi bir şekilde zarar görüyor. KFC, Pizza Hut, Starbucks ve McDonalds gibi zincirler yüzlerce restoranı kapatmak zorunda kalırken, açık olanlarda da tedarik sorunları nedeniyle sınırlı hizmet sağlanabiliyor.

Apple, ocak-mart dönemine ilişkin 63-67 milyar dolar seviyesindeki gelir beklentisini Kovid-19 salgını nedeniyle tutturamayacağını duyururken, HSBC de salgının, bankanın Asya’daki performansı üzerine baskı oluşturabileceğini belirtiyor.

Kaynak: Hürriyet

Son Yazılar
Dünya

Doların küresel anlamda güçlenmesi ne anlama geliyor?

Dolar tüm para birimleri karşıısnda yükseliyor Dolar önemli tüm para birimleri karşısında yükselişini sürdürüyor. Fed'in agresif faiz artış döngüsüyle dolar bu sene birçok para…
Dünya

Foreign Policy: Putin'in enerji savaşı, Avrupa'yı parçalıyor

Foreign Policy enerji krizini manşetine taşıdı Avrupa'ya doğalgaz akışını süresiz olarak askıya alan Moskova yönetiminin hamlesi, ABD merkezli Foreign Policy dergisi tarafından…
Dünya

İflas dalgası Avrupa'da yayılıyor

Avrupa'da firmalar iflas bayrağı çekti Enerjiden perakendeye, gıdadan gayrimenkule kadar Avrupa'da birçok firma iflas bayrağını çekti. İngiltere'de iflas eden şirketlerin sayısı ağustosta…