Türkiye salgına rağmen uluslararası yatırım çekmeyi başardı
Türkiye, Covid-19 salgınının küresel ekonomileri derinden etkilediği 2020 yılında yaşanan tüm zorluklara rağmen yaklaşık 8 milyar dolarlık uluslararası doğrudan yatırım (UDY) çekmeyi başardı. Her açıdan yaşanan olumsuzluklar münasebetiyle tarihte eşine az rastlanan bir yıl geride kalırken, gelişmiş-gelişmekte olan ülkeler ve merkez bankaları, salgının etkilerini azaltmaya yönelik birçok yeni politika hayata geçirdi. Bu dönemde ekonomilerde çift haneli daralmalar görüldü, ihracat durma noktasına geldi, sanayi üretimleri azaldı ve küresel doğrudan yatırımlarda da sert düşüşler yaşandı.
Uluslararası doğrudan yatırım yüzde 42 düştü
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) 2020’ye ait Küresel Yatırım Trendleri İzleme Raporu’na göre, 2019’da 1 trilyon 489 milyar dolar düzeyinde gerçekleşen uluslararası doğrudan yatırım, salgının yıkıcı etkisiyle 2020’de yüzde 42 düşerek 859 milyar dolara gerileyeceği öngörüsünde bulunuldu. Söz konusu dönemde gelişmiş ülkelere uluslararası doğrudan yatırımlar yüzde 69 azalarak 229 milyar dolar, gelişmekte olan ekonomilere yatırımlar da yüzde 12 düşüşle 616 milyar dolar oldu. TCMB verilerine göre, 2019’da Türkiye’ye çekilen UDY tutarı, 9 milyar 266 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmişti. Türkiye‘ye gelen uluslararası doğrudan yatırım tutarı, salgının etkisiyle 2020’de bir önceki yıla kıyasla yüzde 16,5 azalarak 7 milyar 733 milyon dolara geriledi.
Bir önceki yıl 5 milyar 878 milyon dolar düzeyinde gerçekleşen yurt dışında yerleşiklerin Türkiye’deki doğrudan sermaye yatırımları, bu yıl salgına rağmen sadece yüzde 3,6’lık düşüş yaşadı.
Türkiye’ye en fazla sermaye yatırımı yapan ülke 977 milyon dolarla İtalya olurken, bu ülkeyi, 798 milyon dolarla ABD, 693 milyon dolarla İngiltere, 436 milyon dolarla Lüksemburg ve 399 milyon dolarla Katar takip etti.
En fazla yatırımın yapıldığı sektör, 1 milyar 387 milyon dolarla finans oldu. Finans sektörünü, 1 milyar 373 milyon dolarla bilgi ve iletişim, 572 milyon dolarla toptan ve perakende, 525 milyon dolarla ulaştırma izledi.
Analistler, salgının etkisi göz önüne alındığında Türkiye’nin yaklaşık 8 milyar dolarlık uluslararası doğrudan yatırım çekmesinin önemli bir başarı olduğunu belirtti.
“Uluslararası doğrudan yatırımlardan alınan payı artırmaya devam edeceğiz”
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu yaptığı açıklamada, bilindiği üzere salgının her alanı etkilediği gibi küresel doğrudan yatırımları da olumsuz etkilediğini belirtti.
UNCTAD’a göre, küresel doğrudan yatırımların 2020 yılında 859 milyar dolar olarak gerçekleşerek bir önceki yıla göre yüzde 42 düşüş kaydettiğini bildiren Dağlıoğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu düşüşe öncelikle gelişmiş ülkelere giden UDY’nin yüzde 69 düşüşünün neden olduğu görülmektedir. Uluslararası yatırımcılar, 2020’de Türkiye’de önemli yatırımları gerçekleştirmeye devam etti. Devam eden yatırımcı iştahının ve salgının ardından hızlı toparlanmanın bir işareti olarak son çeyrekte UDY kazanımlarının arttığı gözlenmektedir. Bu çerçevede Türkiye, 2020’de 7,73 milyar dolar uluslararası doğrudan yatırım çekti. Bu dönemde gelen UDY, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yaklaşık yüzde 16,5 düşüş kaydetmiş olsa da Türkiye’nin küresel UDY’deki sert düşüşe rağmen daha az etkilendiğini görüyoruz.”